Hintçede होना Fiilinin Kullanımı
Her dilde bir şeylerin var olduğu ya da yok olduğunu ifade etmek için belirli kalıplar vardır. Bunlar bildirme ekleri olarak bilinir. Hintçe’de de bu “होना” fiili ile yapılmaktadır. Bu kısımda Hintçede “होना” fiilinin kullanımı nın bir diğer ifade ile Hintçede “olmak” fiilinin kullanımının nasıl kullanıldığı gösterilmeye çalışılacaktır.
Hintçe’de “होना” fiilinin kullanımı veya Hintçe’de “olmak” fiilinin kullanımı üç çeşittir.
- Hintçede “होना” fiilinin kullanımı: Bir şeyin var olup olmadığını göstermek için kullanılır.
Örnek: पेड़ पर चिड़िया है। Pedh par çidiya hai. Ağaçta kuş var.
मेज़ पर दो पुस्तक है। Mez par do pustak hai. Masanın üzerinde iki kitap var.
- Hintçede “होना” fiilinin kullanımı: Bir şeyin durumu, nasıl olduğunu bildirmek veya açıklamak için kullanılır.
Örnek: वह बीमार है। Vah bīmār hai. O hastadır.
बिल्ली अंदर है। Billī andar hai. Kedi içeridedir.
सड़क साफ है। Sadak sāf hai. Cadde temizdir.
- Hintçede “होना” fiili kullanımı: Yardımcı fiil olarak kullanılır. Yardımcı fiil, yan tümcedeki ana fiile dil bilgisel bir anlam kazandırmak için kiplere ekleyerek ana fiili desteklemek için kullanılan fiildir. Hintçe’de yardımcı fiillere Sahāyak Kriyā (सहायक क्रिया) denir. Kip konusunda ayrıntılı birşekilde ele alınacaktır.
Hintçe’de “होना” fiilinin kullanımı geniş zaman, geçmiş zaman, gelecek zamandaki biçimleri şu şekildedir:
- Geniş Zamanda “होना”
Özen + Nesne + हूँ/ है/हो/ हैं
Özneyle uyumlu
Özne |
Fiil – होना |
मैं |
हूँ |
तू, वह, यह, कौन, क्या, क्या-क्या |
है |
तुम,तुम लोग |
हो |
हम, आप, वे, ये, कौन-कौन |
हैं |
Örnek: हवा बादल है। havā bādal hain. Hava bulutludur.
अध्यापिका विद्यालय में हैं। Adhyāpikā vidyālay mei hain. Öğretmenler okuldadır.
- Geniş zamanda “होना” fiili gelecek için de kullanılır.
Örnek: उस का जन्म दिन कब है uska canm din kab hai? Onun doğum günü ne zaman?
उस का जन्म दिन दो हफ्ते के बाद है। Uska canm din do hafte ke bad hai. Onun doğum günü iki hafta sonradır.
- Geniş zamanda “होना” fiili geçmişte başayan bir durumun yada işin gelecekte de devam etme ihtimalinde de kullanılır. Bu durumda zaman ekinden sonra + से se eklenir.
Örnek: बुढ़िया दो सहिनों से बीमार है। Budhiyā do mahinon se bīmār hai. yaşlı kadın iki aydır hastadır.
उसकी माता सुबग से बगीचे में है। Uski mātā subah se bagīçe men hain. Onun annesi sabahtan beri bahçededir.
- Geçmiş Zamanda “होना”
Özen + Nesne + था/ थे/थी/ थीं
Özneyle uyumlu
Özne | Eril | Dişil |
मैं, तू, वह, यह, कौन, क्या | था | थी |
हम, तुम, आप, वे, ये, कौन-कौन | थे | थीं |
Örnek: मैं बहादुर थी। main bahādur thi. Ben cesurdum.
आप कहाँ से थे? Āp khān se the? Siz nereliydiniz?
- Gelecek Zamanda “होना”
Özen + Nesne + होऊँगा/होऊँगी/ होगा/होगे/होगी/होंगे/होंगी
Özneyle uyumlu
Özne |
Eril |
Dişil |
मैं |
हूँगा |
हूँगी |
तुम, तुम लोग |
होगे |
होगी |
तू, वह, यह, कौन, क्या |
होगा |
होगी |
हम, आप, वे, ये, कौन-कौन |
होंगे |
होंगी |
Örnek: आसमान कल धूप होगा। āsmān kal dhūp hoga. Gökyüzü yarın güneşli olacak.
मैं दो दिन के बाद गाँव हूँगा। Main do din ke bād gānv hunga. Ben iki gün sonra köyde olacağım.
- Yukarıda bahsedilen Hintçe’de “होना” kullanımlarını olumsuz yapmak için “होना” fiilinden önce नहीं getirilir.
Örnek: वह बिल्ली सफेद नहीं है। Vah billī safed nahin hain. O kedi beyaz değildir.
यह बच्चा चोर नहीं है। Yah baçça çor nahin hain. Bu çocuk hırsız değildir.
- Hintçe’de “होना” kullanımlarını soru biçiminde yapmak için cümlenin başına क्या eki getirilir.
Örnek: क्या तुम चालाक हो? Kyā tum çālāk ho? Sen kurnaz mısın?
क्या हम स्वस्थ हैं? Kyā ham svasth hain? Biz sağlıklı mıyız?
Hindī’de/Hintçede होना Fiilinin Kullanımı İle İlgili Örnekler
- क्या तुम हॉस्पिटल में हो? Kya tum hospital mei ho? Sen hastanede misin?
- क्या वे सभी बच्चा है? Kya ve sabhī log baçça hai? Onların hepsi çocuk mu?
- क्या फूल अभी हरा है? Kya fhul abhī hari hai? Çiçekler hala yeşil mi?
- नींबू कट्टा है। Nīmbū kaṭṭā hain. Limon ekşidir.
- मैं बीमार हूँगी। Main bīmār hungi. Ben hasta olacağım.
- क्या कल बुधवार होगा kya Kal budhvār hoga? Yarın Çarşamba mı?
- आम ताज़े नहीं हैं। Ām taze nahin hain. mangolar taze değildir.
- जंगल में शेर था। Cangl main şer tha. Ormanda aslan vardı.
- मैं विद्यार्थी था। Main vidyartī thi. Ben öğrenciydim.
- कल धूमिल होगा। Kal dhūmil hoga. Yarın bulutlu olacak.
- वे खुश होंगे। Ve khuş gonge. Onlar mutlu olacak.